- Svenska
- العربية
- .
- فارسی
دستورالعمل‌آیت‌الله‌قاضی‌به‌شاگردانش‌درماه‌های سه‌گانه
رجب، شعبان و رمضان قرقگاه های خداوند
عارف ربانی آیت‌الله سیدعلی قاضی در آستانه ورود ماه رجب دستوراتی درباره ماه رجب، شعبان و رمضان به شاگردان خود توصیه كرده‌اند كه مرحوم آیت‌الله سیدمحمدحسین حسینی طهرانی این دستورات را در روز جمعه ۲۱ جمادی‌الثانی سال ۱۴۱۵ هجری قمری در شهر مقدس مشهد برای شاگردان خود بیان كرده‌اند و در كتاب مطلع انوار (۲/صص ۱۰۵ تا ۱۱۳) به چاپ رسیده است.
به گزارش جهان و به نقل از کیهان، این دستورات مربوط به سال ۱۳۵۷ هجری قمری یعنی ۹ سال قبل از رحلت آیت‌الله قاضی به سال ۱۳۶۶ هجری قمری است كه در آن، ضمن وصیتی به شاگردان خود، اهمیت این سه ماه ارجمند را متذكر شده‌اند. در مطلب حاضر ابتدا سخنان مرحوم علامه طهرانی و سپس متن وصیت مرحوم قاضی به شاگردان خود آمده است.
تنبَّه! متوجّه باش! آگاه باش! كه شهر‌های حُرُم داخل شد كه اولین آنها رجب است. بیدار شو، برای آنكه توشه خوبی برای خود برداری! شب‌های این ماه را بیدار باش و روزهای آن را روزه بگیر، به جهت شكر خداوند كه به تو روزی كرده و مخواب مگر به مقدار معتنابهی و كم! و چه بسیار عاشقان دل‌سوخته‌ای كه شب را نمی‌خوابند. نماز شب را به نحو بیدار و خواب به جای آور؛ یعنی چند ركعتی نماز بخوان و كمی بخواب و سپس بیدار شو!
كتاب حق، قرآن را تلاوت كن؛ ولی تندتند نه، آرام‌آرام بخوان و با بهترین صوتی كه داری! چه، قرآن كتاب وحی است و نور قرآن، ظلمت‌ها را تبدیل به نور می‌كند و می‌درخشاند.
پس تو بهره‌ای نبرده‌ای، بلكه هیچ‌كس به مانند قرآن بهره نبرده و هركس غیر از این را كه من می‌گویم، گفته است، خطا كرده و اشتباه فكر می‌كند.
سلام و صلوات بفرست به اصل قرآن و فصل آن، كه مراد از فصل قرآن پیامبر اكرم(ص) و اولاد طاهرین او هستند؛ در برابر آنها عبد بدون اراده و تسلیم باش و با روح و جسم سالم در برابر آنها بدون چون و چرا باش و از آنها اطاعت كن و محبّت آنها را در دل داشته باش؛ چنانكه خداوند آنها را برای محبت خود قرار داده!
كسی كه در غیر حب آنها خود را در ذمه خداوند رحمان درآورد، به درستی كه گمراه شده و در انكار او نعمتهای خداوند از دستش رفته است و اگر خدا را در غیر محبت آنها قرار دهی گم می‌شوی؛ پس حب آنها حب خداست و به حب خدا پناه ببر! و ایشان عروه وثقی هستند و دستاویز محكم؛ پس چنگ خود را محكم بگیر و به این دستاویز چنگ بزن!
پناه ببر به خدا درباره قرآن كه قول خداست؛ درباره قرآن بازی نكن! با اهمیت و احترام قرآن را بخوان و قرآن را از روی لهو و لعب نگاه مكن، چنانكه قرآن را عمل كنی به واسطه دقت در آن، به بالاترین قله از قلل حق و ایمان و مجد و شرف نائل می‌گردی. در هر حال بر تو باد به ذكر خدا و مبادا در خواندن قرآن كوتاهی كنی! مگو چگونه می‌شود و نگو به چه كیفیتی بخوانم! تشكیك در این مسائل نكن!
در این ماه‌ها قرآن را تلاوت كن و ملتزم و معتصم به خدا بشو! كسی كه اعتصام به خدا پیدا كند، خدا هم خود را به او نشان می‌دهد اگر گفتی «ربی الله؛ پروردگار من خداست»، ای رفیق استقامت كن و دست از این حرف بر مدار! این ماه‌ها قرقگاه خداوند است، پس داخل در این قرقگاه شو! خداوند فرموده: «وَمَن یعْتَصِم بِاللّهِ فَقَدْ هُدِی إِلَى صِرَاطٍ مُّسْتَقِیمٍ؛ و هر كس به خدا تمسك جوید قطعا به راه راست هدایتشده است» (آل عمران/۱۰۱) و باز فرموده: «وَاسْتَقِمْ كَمَا أُمِرْتَ» (شوری/۴۲) و باز فرموده: «إِنَّ الَّذِینَ قَالُوا رَبُّنَا اللَّهُ ثُمَّ اسْتَقَامُوا تَتَنَزَّلُ عَلَیهِمُ الْمَلَائِكَةُ؛ آن كسانی كه گفتند خداوند پروردگار ماست و سپس به این قول خود استقامت كردند، ملائكه آسمان بر آنها فرود می‌آیند» (فصلت/۳۰).
انتبهوا إخوانی الأعاظم وفقكم الله لطاعته و قد دخل أشهر الحُرُم؛ یعنی متوجه باش كه ما داخل در قرقگاه شده‌ایم و این ماه‌ها برای كسانی كه وارد می‌شوند خصوصیتی دارد، مثل زمین‌هایی كه حُرُم حساب شده و دارای شرایطی است و باید از محرمات اجتناب نمود؛ در این ماه ها هم كه قرقگاه زمانی است و انسان باید از خیلی چیز‌ها اجتناب كند.
خدا در این ماه‌ها خیلی به انسان نزدیك است، باید مراعات آن را بكند، همانند حَرَم و زمین‌هائی كه قرقگاه است و انسان وقتی وارد آنها می‌شود به كعبه و آن امام نزدیك است و زیارت می‌كند؛ چقدر نعمتهای خداوند بر ما بزرگ است و او هرگونه نعمتی را بر ما تام و تمام كرده!
اولین چیزی كه بر ما واجب است، توبه است، با شروط لازم و نمازهایی كه در توبه وارد شده كه مقصود همان دستور توبه‌ای است كه حضرت رسول(ص) در ماه ذوالقعده دستور دادند، با همان كیفیت كه در كتب ادعیه آمده و در اعمال ماه ذوالقعده و در كتاب «مفاتیح» هم موجود است؛ البته حالا چون ماه ذوالقعده نیست در روز یكشنبه قبل از اول ماه یا شب جمعه و یا روز جمعه كه می‌آید، توبه كنید.
پرهیز كنید از كبائر و صغائر به قصد قربت! ملتزم شوید به مراقبه، هم صغری و كبری! كه مراقبه صغری نگاه داشتن خود است از مكروهات و خلاف «ما لایرضی الله به» و مراقبه كبری نگاه داشتن دل است از آنچه محبوب نمی‌پسندد، كه یك لحظه از مراقبت پروردگار خود را خارج نكند و در همه لحظات خدا را حاضر ببیند.
علاوه بر آن محاسبه و معاتبه داشته باشید و نفس را معاقبه كنید و بعد جریمه كنید!...«ثمّ اقبلوا بقلوبكم؛ پس با دل‌ها‌ی خود اقرار كنید به خدا» و مرض‌های گناه را معالجه كنید و با استغفار، بزرگی گناه خویش را كاهش دهید؛ چراكه استغفار، بزرگی گناه را از بین می‌برد.
دستورالعمل مرحوم آیت‌الله قاضی به شاگردان خود درباره ورود ماه‌های رجب، شعبان و رمضان
مرحوم قاضی می‌فرمودند: انسان باید به خدا پناه ببرد و خداوند خیلی كمك‌كننده و خیر المعین و پسندیده و اختیار كننده است؛ اما دستورالعمل این سه ماه:
۱. علیكم بالفرائض فی أحسن أوقاتها! دستورالعمل آن است كه نماز‌های واجب را در بهترین اوقات خودش انجام دهید همراه نوافل آن! (كه مجموعاً پنجاه و یك ركعت می‌شود، اگر نتوانستید چهل و چهار ركعت) و اگر شواغل دنیا شما را منع كردند، صلاه أوابین را كه همان نماز ظهر است، ترك نكنید، چون خیلی اهمّیت دارد! خصوص نماز ظهر خیلی اهمیت دارد و آن به واسطه وقت آن و خصوصیت و موقعیت آن در بین اوقات دیگر است! و «صلاه وسطی» را كه در قرآن آمده، تفسیر به نماز ظهر كرده‌اند، و «صلاه اوابین» یعنی آنها كه خیلی توجه به پروردگار دارند، یعنی رجوع‌كنندگان به خدا؛ زیرا رجوع‌كنندگان به خدا به آن تمسك می‌كنند.
۲. نوافل شب را هیچ چاره‌ای نیست، مگر آنكه آنها را به جا آورید، نه خیال كنید نماز شب ساقط است و آن سد سكندری است كه هیچ شكسته نمی‌شود! عجب از كسانی كه قصد دارند، دنبال كنند مرتبه‌ای از كمال را در حالی‌كه شب‌ها قیام نمی‌كنند؛ ما نشنیده‌ایم كسی به مرتبه‌ای از كمال برسد، مگر به قیام شب و نماز شب.
۳. علیكم بقرئه القرآن! بر شما باد به قرائت قرآن كریم با صوت حزین و باآهنگ و غنا! یعنی با صدای خوش بخوان كه تو را تكان دهد و در روایات داریم كه قرآن را با تغنّی بخوانید. امام زین‌العابدین تغنّی به قرآن می‌كردند، این تغنی در قرآن برای انسان بسیار مفید است. به طور كلی غنای صوتی حرام است و این اصلاً در تحت غنای حرام نیست؛ زیرا غنای حرام آن است كه انسان را به سوی لهو و لعب بكشاند.
۴. بر شما باد به أوراد معتاده كه معروف است و هر كدام از شما كه ورد خاصی دارد كه باید بجا آورد؛ و سجده یونسیه را از پانصد تا هزار به‌جا آورید؛ یعنی تا هزار هم می‌توان به‌جا آورد، بسیار هم خوب است.
۵. بر تو باد زیارت مشهد أعظم در هر روز! (كه منظور از مشهد أعظم أمیرالمؤمنین(ع) است، چون مرحوم قاضی در نجف بوده‌اند) و زیارت مساجد معظمه! (كه منظور كوفه و سهله است) و در بقیه مساجد عبادت خود را به‌جا آورید! چون مؤمن در مسجد مثل ماهی است در آب؛ همان‌طوری كه حیات ماهی به آب است، حیات مؤمن هم در مسجد است؛ ماهی را از آب بیرون اندازند، می‌میرد.
۶. بعد از نماز‌های واجب تسبیح حضرت صدیقه طاهره(س) را ترك نكنید! زیرا كه آن ذكر كبیره شمرده شده و لااقل بعد از هر نماز یك بار بگویید و اگر توانستید دو یا سه بار بگویید بهتر است.
۷. از لوازم مهم، دعا برای فرج حضرت حجت بقیه الله الأعظم است در قنوت نماز وتر، و از آن گذشته در هر روز، و در جمیع دعاها برای حضرت دعا كنید.
۸. زیارت جامعه را روزهای جمعه به‌جای آورید! مقصود، زیارت جامعه معروف است: زیارت جامعه كبیره.
۹. قرآن كه می‌خوانید، در این سه ماه از یك جزء كمتر نباشد، در هر روز یك جزء.
۱۰. زیارت و دیدار برادران خود را زیاد كنید! (مقصود رفقای طریق هستند) خیلی آنها را زیارت كنید و ببینید؛ زیرا اینها هستند برادران طریقی شما كه در طریق و عقبات نفس و تنگنا ها كه انسان گیر می‌كند، كمك انسان می‌كنند و نجات می‌دهند.
۱۱. زیارت قبور كنید نه هر روز بلكه كم‌كم و گاه‌گاهی، (هفته‌ای یك مرتبه خوب است) و در روز زیارت كنید نه در شب.
ما را چه كار با دنیا؟! ما را چه كار با اسم دنیا؟! این دنیا ما را گول زد و فریفت و ما را به پستی و ذلت گرایید، مقام ما را پائین آورد و پست كرد، دنیا مال ما نیست، دنیا را ول كنید و بسپارید به دست آنها كه دنبال آن هستند و به كسانی كه اهل دنیا هستند بدهید.
به‌به! خوشا به حال كسانی و آن مردانی كه بدن‌های آنها در این عالم خاك است و قلوب آنها در عالم لاهوت است و [در] عالم عز و جلال پروردگار است! این افراد هستند كه از جهت عدد اقل هستند و خیلی عددشان كم است، امّا قوتشان و جانشان و روحشان خیلی زیاد است، از جهت عددشان كم، ولی از جهت مددیت و اصالت، اكثریت عالم هستند. من می‌گویم آنچه را شما می‌شنوید و استغفار می‌كنم برای پروردگار.
مرحوم علامه طهرانی در پایان این سخنان و در توضیحاتی تكمیلی آورده‌اند كه: این دستوراتی است كه مرحوم قاضی به شاگردان خود داده است و رفقا این دستورات را در این سه ماه انجام می‌دهند. البته این اعمال را در حد امكان انجام دهید، هر كسی كه نمی‌تواند هر روز را روزه بگیرد حتی‌الإمكان پنج روز از رجب و ده روز از شعبان را بگیرد؛ خلاصه به حسب ملاحظه مزاج و قوه و حال و استعداد بگیرد.
و ذكر یونسیه كه فرمود پانصد تا هزار، برای شاگردان مرحوم قاضی بوده كه باید هر روز می‌گفتند، (مرحوم آقا سیدجمال الدین گلپایگانی روزی سه هزار بار می‌گفتند و البته چند ساعت طول می‌كشیده) علی حد القدره و الإستطاعه و قرائت قرآن در شب علی حد القدره؛ اگر می‌توانی نخواب و اگر كسی نمی‌تواند همه شب را نخوابد «علَی صَبٍّ» باشد؛ صبّ یعنی جگرسوخته، بیدارخوابی كند، شب زود بخوابد و سعی كند بیدارخواب كند، طوری كه بدن استراحت خود را بگیرد.
خود مرحوم قاضی اول شب می‌خوابیدند، بعد نماز می‌خواندند و بعد می‌خوابیدند و باز نماز می‌خواندند، همین طور تا دو ساعت به اذان كه دیگر نمی‌‌خوابیدند؛ مرحوم آخوند سه ساعت به اذان صبح بیدار بودند؛ اگر نافله شب را به‌جا نیاورید، فائده ندارد و عرفان معنی ندارد؛ عرفان به عمل است نه به گفتن!
تاریخ انتشار : دوشنبه ۶ خرداد ۱۳۹۲ ساعت ۱۰:۲۰