فضيلت و آداب ماه ربيع الاول
فضيلت ماه ربيع الأوّل: اين ماه مانند نامش بهار ماه های دوازده گانه است؛ چون ولادت رسول خدا صلّی الله عليه و آله و سلّم در اين ماه اتّفاق افتاده است … ( المراقبات . ص 71 ) .
روزه ی روز 17ربيع الأوّل بسيار فضيلت دارد و اين روز يکی از آن چهار روز است که در تمام سال به فضيلت روزه ممتاز است (مفاتيح الجنان . فصل نهم . در اعمال ماه ربيع الأّوّل ).
آداب و اعمال:
شب اوّل:
اين شب در سال سيزدهم بعثت، مبداء هجرت حضرت رسول صلّی الله عليه و آله از مکّه معظّمه به مدينه منوّره بود و در آن شب در غار ثور مخفی شد و حضرت امير عليه السّلام جان خود را فدای جان شريف او نمود و در جای آن حضرت خوابيد … و اين آيه در شأن ايشان نازل شد : (( وَ مِنَ النَّاسِ مَن يشري نَفسَهُ ابتِغَآءَ مَرضَاتِ اللهِ )) (مفاتيح الجنان . فصل نهم . در اعمال ماه ربيع الأّوّل ).
روز اوّل:
1- روزه .
2- زيارت : مناسب است زيارت جناب رسول الله صلّي الله عليه و آله و سلّم و امام اميرالمؤمنين علي عليه السّلام در اين روز (مفاتيح الجنان . فصل نهم . در اعمال ماه ربيع الأّوّل ).
روز هشتم :
1- حزن و اندوه از شهادت امام یازدهم حضرت حسن عسکری عليه السّلام و عرض تسليت به حضرت بقيه الله عجّل الله تعالی فرجه الشّريف: در اين روز شهادت امام حسن عسکری عليه السّلام واقع گرديده و برای مراقب سزاوار است که در اين روز، محزون و اندوهناک باشد بويژه از لحاظ اين که صاحب مصيبت در آن روز، حجّت عصر و امام زمان او ارواح العالمين فداه و عليه و علی آبائه صلوات الله مي باشد و به آنچه او را در نظر آيد آن حضرت را زيارت کند و امام عليه السّلام را به آنچه مناسب داند تعزيت و تسليت گويد؛
2- آغاز بابرکت امامت و ولايت حضرت بقيه الله عجّل الله تعالی فرجه الشّريف: سپس به شکرانه ي خلافت امام عليه السّلام خدای را شکر گويد و از غيبت و دوری او اظهار تأثّر نمايد و زمان ظهور و فوائدی که از آن عايد می گردد و انوار و خيرات و برکاتی که به مردم می رسد به يادآورد (المراقبات .ص 75 ).
3- زيارت : مناسب است زيارت آن دو امام بزرگوار در اين روز (مفاتيح الجنان . فصل نهم . در اعمال ماه ربيع الأّوّل ).
روز دهم:
ازدواج رسول خدا صلّي الله عليه و آله و سلّم با حضرت خديجه عليها السّلام در اين روز صورت گرفت …(المراقبات .ص 76 ).
روز دوازدهم:
به روايتی ولادت حضرت رسول صلّی الله عليه و آله و سلّم مي باشد. همچنين در اين روز پيامبر صلّي الله عليه و آله و سلّم در سال سيزدهم بعثت وارد مدينه شدند (و پس از ورود ايشان به مدينه ؛ هجرت ايشان، مبداء تاريخ اسلامی قرار گرفت) (مفاتيح الجنان . فصل نهم . در اعمال ماه ربيع الأّوّل ).
روز هفدهم:
ولادت باسعادت و با برکت خاتم الأنبياء حضرت محمّد بن عبدالله صلّی الله عليه و آله و سلّم مي باشد و معروف آن است که ولادت با سعادتش در مکّه معظّمه در خانه ی خود آن حضرت واقع شده در روز جمعه در وقت طلوع فجر در عام الفيل در ايام سلطنت انوشيروان عادل. همچنين در اين روز شريف در سال 83 ه.ق ولادت با برکت حضرت امام جعفر صادق عليه السّلام واقع شده است و باعث مزيد فضل و شرافت اين روز گرديده است (مفاتيح الجنان . فصل نهم . در اعمال ماه ربيع الأّوّل).
اعمال مهمّه در اين روز:
1- غسل.
2- روزه: از برای آن فضيلت بسيار است و روايت شده هر که اين روز را روزه بدارد ثواب روزه ي يک سال را خدا براي او می نويسد و اين روز يکي از آن چهار روز است که در تمام سال به فضيلت روزه ممتاز است.
3- زيارت: زيارت حضرت رسول صلّی الله عليه و آله و سلّم و همچنين زيارت امام اميرالمؤمنين عليه السّلام . 4- نماز : دو رکعت نماز که در هر رکعت يک مرتبه حمد و ده مرتبه سوره قدر و ده مرتبه سوره اخلاص است، بگزارد و پس از نماز در محلّ نماز بنشيند و دعایی که روايت شده است بخواند: اَللَّهُمَّ اَنتَ حَي لاَ تَمُوتُ …
5- تصدّق و خيرات: مسلمانان اين روز را تعظيم بدارند و تصدّق و خيرات نمايند و مؤمنين را مسرور کنند و به زيارت مشاهد مشرّفه بروند. (مفاتيح الجنان . فصل نهم . در اعمال ماه ربيع الأّوّل ).
6- عيد گرفتن: به آنچه موافق حقيقت عيد است (عمل کند) يعنی به آنچه که در شرع وارد گشته نه آنچه خلاف مقرّرات شرع باشد همچنان که عادت و سنّت پاره ای از نادانان است که به لهو و لعب بلکه پاره ای از افعال حرام می پردازند.
حقيقت عيد: عيد عبارت از موسمي است که ( حق متعال )، نيکوکار و بدکار را برای حضور در برابر خويش به عرض خاکساری و مسکنت و اظهار مراسم عبوديت خوانده تا در آن، جايزه و بخشش کند و لباس امان و خلعت بر آنان بپوشاند. براي هر مجلسی لباس مخصوص و زينت مناسب آن لازم است و لباس شايسته اهل چنين مجلسی، لباس تقوا و تاج آنها، تاج کرامت و وقار می باشد ؛ يعني لباس اهل اين مجلس تخلّق به اخلاق حسنه و تاج معارف ربّانيه و تطهير آنها، پاکيزه ساختن دل از اشتغال به غير خدا و بوی خوش ايشان، ذکر خدا و درود بر رسول خدا و آل طاهرين او{عليهم السّلام} است (المراقبات .ص81 – 84) .
مصدر: تبیان www.tebyan.net